28 januari 2025
1 min leestijd
Het Cultuurkaartdossier is een digitale mix van een dossier, portfolio en een tijdlijn. Als docent plaats je je uitleg en opdrachten in het portfolio. Aan de hand van de gemaakte opdrachten leggen leerlingen hun culturele ontwikkeling vast en kunnen ze hierop reflecteren. De docent heeft zo gemakkelijk toegang tot cultuurdossiers van leerlingen over meerdere jaren in een overzichtelijk digitaal systeem. Er is geen behoefte meer aan papieren dossiers of het downloaden van bestanden. Met de app kunnen leerlingen ook met hun telefoon opdrachten maken en digitale media, zoals foto's en filmpjes, direct uploaden in hun cultuurdossier. We spraken met Suus van Driel, één van de eerste docenten die het Cultuurkaartdossier bij haar op school heeft doorgevoerd.
Even voorstellen
Suus van Driel gaat al even mee in het onderwijs en heeft dan ook zeker al de nodige ervaring. “Ik werk al meer dan twintig jaar op deze school. Ik ben hier docent Drama en Theater. Ook geef ik tegenwoordig Film Educatie & Onderwijs en ik ben de cultuurcoördinator hier op het DevelsteinCollege in Zwijndrecht. Heel wat taken en titels, maar één dingen hebben ze allemaal wel met elkaar gemeen. Ze zitten allemaal aan de kant van de kunsten. Om die reden ben ik dan ook de budgethouder van de CJP Cultuurkaart bij ons op school.”
Pionier van het Cultuurkaartdossier
Het DevelsteinCollege maakt sinds 2021 gebruik van alles wat het dossier te bieden heeft en was één van de eerste scholen die gebruik maakte van het Cultuurkaartdossier van Apprentice. Suus is dan ook een ware pionier te noemen. “Ik was toen al een paar jaar op zoek naar een digitale vorm voor de ckv-dossiers. Ik denk dat we in 2008 gestopt zijn met de papieren dossiers. Moet je eens voorstellen, dan hadden wij van 220 leerlingen allemaal van die mapjes. Negen van de tien keer raakten die dingen kwijt. Er was een keer een collega die had een hele stapel bovenop de auto gelegd en die was weggereden. Daar wapperden alle dossiers in de wind....
Maar we hebben het hier wel over examenmateriaal. Dus als de inspectie komt en je hebt de dossiers niet compleet, dan heb je toch een ‘ probleempje’... Dus ik wilde heel graag digitale dossiers.
Totaaloplossing
Er zijn verschillende koppelingen mogelijk met diverse leerling-administratiesystemen (LAS) en tekstverwerkers, zoals Magister, Somtoday, Google Docs en Office 365.
Hierdoor vormt het Cultuurkaartdossier een totaaloplossing die makkelijk te integreren is.
Suus: “Ik heb eerst andere alternatieven geprobeerd, maar daar had je geen goed overzicht. Je kon de dingen niet bij elkaar zien. Je had allerlei losse onderdelen. Toen dachten we, dan gaan we het met OneDrive doen. Maar dat blijft een hele droge materie en je kon er eigenlijk ook geen opdrachten in kwijt. En toen kwam het Cultuurkaartdossier en toen dacht ik, ik ga onderzoeken of dit wat is. En zo zijn we begonnen.”
Oeps! Alles is weg
Suus: “ Hoe je het Cultuurkaartdossier gebruikt is voor elke school verschillend. Zoals wij het gebruiken is het eigenlijk een soort boekenkast. Wij maken eigenlijk een eigen methode in het Cultuurkaartdossier aan die wij elke keer weer aan kunnen passen naar volgend jaar. En dat is heel handig, dat je ook naar vorige jaren terug kan. Ook als je bijvoorbeeld dingen kwijt maakt. Dat is laatst namelijk per ongeluk gebeurd. Toen was ineens een heel onderdeel weg. Ja, dat was echt niet grappig. Maar toen heeft Apprentice het meteen weer teruggezet en dat is heel fijn. Je kunt ze altijd bereiken. Het is ook geen chatbot. Het is een echt mens, waar je de vraag aan kunt stellen. En ze zijn op kantoordagen heel goed bereikbaar en reageren meteen op de vraag”.
Selfies
Suus vindt het belangrijk dat alle leerlingen van het DevelsteinCollege vanaf het eerste moment bekend zijn met het gebruik van het Cultuurkaartdossier. Hoe ze dat doet? “Nou, dit is wel grappig. Wij doen aan het begin van het eerste jaar een culturele startactiviteit. Dat is een hele leuke dag. Iedereen moet die dag een selfie maken en die moeten ze bewaren. De week daarop hebben ze de eerste les. Dan hebben wij die dossiers aangemaakt en dan gaan ze voor het eerst inloggen en dan moeten ze die selfie erin zetten en dan op inleveren drukken. Zo weten ze meteen hoe het werkt en waar ze alles kunnen vinden én hebben ze meteen een leuke eerste indruk van het dossier.”
Je eigen autobiografie
Maar daar houdt het niet op, vertelt Suus. “Wat ik ook leuk vind, is de kunstautobiografie opdracht. Dat is een verplicht onderdeel bij ckv voor iedereen. Er moet iets komen wat het startpunt van de leerling is qua kunst en cultuur nu. En dan aan het einde van het jaar is er veel gebeurd en dan kijk je eigenlijk als het ware terug op: wat heb ik nu geleerd? En dan moet je die elementen met elkaar verbinden op een creatieve manier. Maar wij kunnen dat dus als docenten helemaal zelf inrichten dus elke creatieve opdracht die je bedenkt is mogelijk.”
Burgerschapsthema’s
Andere voorbeelden van creatieve opdrachten die leerlingen in het Cultuurkaartdossier maken die Suus noemt variëren van striptekeningen tot stop-motion video’s. “Ik had leerlingen die zelfs een heel dubbelleven in een split-screen film maakten. Je kunt ook veel opdrachten aan burgerschapsthema’s hangen. Zo heeft een leerling een keer een heel werkstuk gemaakt over slow fashion en heeft een andere leerlingen een heel creatief idee ontwikkeld over duurzame tenten waar daklozen in kunnen wonen. Dat komt dan allemaal uit de leerlingen zelf die ideeën zodra je ze creatief aan het werk zet met het dossier.”
Eenvoudig in gebruik
Ook voor de docenten is het Cultuurkaartdossier heel eenvoudig in gebruik. “Zo kun je bijvoorbeeld makkelijk in één overzicht zien welke leerlingen een opdracht al hebben ingeleverd en welke niet, welke opdrachten je al hebt nagekeken en welke nog niet.
Maar ook kun je deadlines bijvoorbeeld dichtzetten. Soms komt er dan een leerling bij me die vraagt om uitstel en dan kan ik bijvoorbeeld zeggen dat ik hem met één druk op de knop weer openzet tot bijvoorbeeld donderdag 09.00 uur. Maar zo ziet ook elke docent alleen datgene dat voor hen van belang is. Zo hou je het geheel overzichtelijk. In het begin vroegen collega’s nog wel eens, kan je niet net zo goed Powerpoint gebruiken dan of Lesson Up? Maar ik kan dit gewoon helemaal naar mijn eigen hand zetten met de collega's en vertellen en de thema’s behandelen op een manier hoe wij dat willen met wat wij belangrijk en leuk vinden. Dus ja, dit is eigenlijk onze eigen CKV methode.”
Ook zeer geschikt voor het mbo
Het Cultuurkaartdossier is er niet alleen voor docenten en leerlingen op het vo maar ook voor docenten en studenten op het mbo. Suus kan zich goed voorstellen dat het voor beiden goed te gebruiken is. “Ik heb ook een tijdje lesgegeven op het mbo voordat ik hier op school kwam. Toen had je nog opleidingen als “ activiteitenbegeleiding” en “helpende in de gezondheidszorg”.
Daar gaf ik les en ik kan me heel goed voorstellen dat je hier dan ook heel goed opdrachten in zou kunnen zetten. Maar dat geldt ook voor alle vakken. Ik kan me namelijk ook heel goed voorstellen dat je geschiedenis opdrachten hierin gaat zetten. Of wat dacht je van burgerschap! Het is zó véél meer dan kunst alleen.”
Compleet plaatje
Als laatste voegt Suus het volgende nog toe: “Het is voor ons de combinatie Apprentice en CJP. Het Cultuurkaartdossier en het Cultuurkaartbudget en de CJP pas. Vooral het Cultuurkaartbudget, wat wij natuurlijk zelf in beheer hebben, is voor ons de basis van het CKV onderwijs en van het kunstonderwijs. Maar samen vormen ze een compleet plaatje.”
Hoe bestel ik het Cultuurkaartdossier
Voor scholen die deelnemen aan de CJP Cultuurkaart is er voor het Cultuurkaartdossier een speciale prijs. CJP mag het namelijk in combinatie met de CJP Cultuurkaart aanbieden voor € 2,25 per leerling per jaar. Je bestelt het Cultuurkaart-dossier tegelijk met de CJP Cultuurkaart in het scholenportal in het menu CJP-bestellingen. Het Cultuurkaart-dossier kan ook los van het Cultuurkaart-budget besteld worden.